Dit ecosysteem voor waterstof, CO2 en warmte is een nieuwe stap in de energietransitie en de vermindering van de CO2-uitstoot in het Belgische gedeelte van het havengebied van North Sea Port. Als bevoegde minister, havenbedrijf, gasinfrastructuurbedrijf en industriespeler bundelen deze partijen hun krachten en expertise om krachtig het pad te effenen naar koolstofneutraliteit in de regio en in heel het land.
Federaal Minister van Energie Tinne Van der Straeten: “Met de overeenkomst die vandaag wordt gesloten is waterstof niet langer een verre droom maar een nabije realiteit. Onze unieke locatie, in het hart van Europa, op een energiekruispunt in het midden van verschillende industriële clusters, maken van België een ideaal land om de troeven van waterstof ten volle te benutten. In België is er veel zware industrie, die goed is voor bijna 30 procent van de totale CO2-uitstoot, en net die sector is het meest geschikt om over te schakelen op waterstof voor onder meer de productie van koolstofvrij of groen staal. Groene waterstof speelt een cruciale rol op weg naar een koolstofneutrale economie.”
Pijpleidingen voor waterstof, CO2 en warmte
Het opzet is de realisatie van pijpleidingen voor waterstof, CO2 en warmte in het Belgische deel van het grensoverschrijdende havengebied van North Sea Port. Via deze pijpleidingen zullen bedrijven die waterstof, CO2 en warmte produceren, importeren, vervoeren en opslaan in verbinding kunnen komen met bedrijven die dit als grondstof gebruiken in hun productieprocessen. Vraag en aanbod worden dus op elkaar afgestemd, een cruciale stap in het uitbouwen van een Belgische waterstofhub. Het nieuwe netwerk in het Belgische deel zal aangesloten worden op het pijpleidingennetwerk in Nederland, wat voor de industrie in en rond het grensoverschrijdende havengebied van groot belang is.
Aansluiting op landelijk netwerk
Deze pijpleidinginfrastructuur in het havengebied wordt op zijn beurt aangesloten op het landelijke netwerk van Fluxys. “Om koolstofneutraal te worden heeft België naast hernieuwbare elektriciteit onder meer ook grote hoeveelheden waterstof nodig en oplossingen om CO2 te hergebruiken en op te slaan. Daarvoor moeten beide molecules vrij kunnen circuleren tussen producenten en afnemers. Als onafhankelijk gasinfrastructuurbedrijf werkt Fluxys Belgium daartoe samen met de industrie, de havens, de overheden en diverse andere stakeholders”, aldus Pascal De Buck CEO Fluxys Belgium. “De samenwerking met North Sea Port en Arcelor Mittal Belgium is een belangrijke stap vooruit. Ze ligt in het verlengde van onze bevraging in de markt welke projecten voor waterstof en CO2 er leven, welke de behoeften zijn en hoe we daarop een antwoord kunnen bieden. De marktrespons op onze bevraging is bijzonder ruim en positief. Daarmee gaan we terug naar de markt om bruggen te slaan tussen vraag en productie. Zo leggen we het fundament om de molecules voor een koolstofneutrale toekomst.”
Manfred Van Vlierberghe, CEO ArcelorMittal Belgium: “ArcelorMittal Gent behoort tot de wereldtop inzake energie-efficiëntie en CO2-uitstoot per ton staal. Wij willen deze leiderspositie ook in de toekomst verder uitbouwen door fossiele koolstof stap voor stap te vervangen door groene en circulaire koolstof en door waterstof. We vervangen ook steeds meer ‘verse’ grondstoffen door afvalstoffen en we transformeren onze eigen afvalstoffen tot nieuwe grondstoffen. Op die manier worden we het hart van een groeimodel in een circulair ecosysteem dat niet alleen koolstofneutraal, maar ook afvalneutraal wordt. Een ecosysteem ook dat bedrijven en sectoren verbindt en versterkt.”
Federale relanceplan
Energieminister Van der Straeten: “De chemie- en de staalsector zijn de grootste industriële CO2-uitstoters. De fabriek van ArcelorMittal in Gent is goed voor 8 procent (9,6 miljoen ton CO2) van de totale CO2-uitstoot van ons land. Vergroening van onze industrie is dus essentieel. In de staalsector kan 1 ton waterstof tot 26 ton CO2 besparen. In het federale relanceplan heb ik daarom 95 miljoen euro voorzien voor waterstof en om een CO2-backbone in onze industriële clusters te realiseren. We gaan investeren in projecten die er voor zorgen dat op korte termijn onze zware industrie vergroent en tegelijkertijd concurrentieel blijft. Dit is een essentieel stuk van de puzzel om als land onze klimaatdoelstellingen te halen.”
Grensoverschrijdend netwerk is extra troef voor investeerders in North Sea Port
Industriële spelers in deze grensoverschrijdende economische ruimte kunnen voor het transport van hun CO2, waterstof en warmte gebruik maken van het pijpleidingennetwerk. Dat is van belang voor bijvoorbeeld ArcelorMittal Belgium om de CO2-uitstoot te verminderen bij de productie van (groen) staal en dit als grondstof voor andere bedrijven aan te bieden. Ook zal de infrastructuur voor waterstof en CO2 nodig zijn om hergebruik van CO2 mogelijk te maken, zoals in projecten als North-C-Methanol waarbij een industrieel consortium met onder meer ENGIE groene waterstof zal combineren met CO2 voor de productie van groene methanol. Het grensoverschrijdende karakter van de waterstofinfrastructuur is van belang in het kader van de aantakking van de windmolenparken in Zeeland: windenergie die voor de productie van waterstof wordt gebruikt.
CEO van North Sea Port Daan Schalck: “North Sea Port is door haar unieke ligging uitermate geschikt om CO2, waterstof, warmte en hoogspanningsinfrastructuur grensoverschrijdend te verbinden. Deze nieuwe infrastructuur is voor bijkomende duurzame, circulaire industrie een extra troef om zich in het havengebied te komen vestigen. North Sea Port weet zich hierdoor sterker te ontwikkelen als duurzame energiehaven en circulaire haven.”