Vlaanderen is sinds 2021 bezig met het project Kustvisie om onze kust op lange termijn te beschermen tegen overstromingen. Hierbij wordt ook veel aandacht geschonken aan de Vlaamse havens. De stijgende zeespiegel gaat in de toekomst een steeds grotere uitdaging worden. Dinsdag kwamen de gouverneur van West-Vlaanderen en de burgemeesters van de tien Vlaamse kustgemeenten samen met het kabinet van Lydia Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken.
Alternatieve plannen voor kustbescherming
Over die langetermijnbescherming loopt nu een onderzoek. De resultaten hiervan worden verwacht in maart 2023 en deze zullen de basis vormen voor Het Vlaams strategisch plan 2023-2024. Er wordt uitgegaan van verschillende scenario’s en welke alternatieve oplossingen hiervoor haalbaar zijn, zowel op vlak van ecologie, economie, recreatie en toerisme.
Het project Kustvisie bouwt verder op het project Kustveiligheid. Dat laatste is al in uitvoering en moet de kust beschermen tegen een stijging van de zeespiegel tot 30 cm. Met dat plan zou de kust veilig moeten zijn tot 2050, maar daarna zullen de uitdagingen groter worden. Klimaatopwarming zal ook na 2050 blijven zorgen voor een stijging van de zeespiegel. Kustvisie moet dus de lange termijn bekijken en onze kust en havens ook na 2050 beschermen. Er wordt nagedacht over een stijging van de zeespiegel van één, twee en drie meter.
Op dit moment worden er nog drie alternatieve beschermingsplannen verder uitgewerkt.
- Behouden van de hoog- en laagwaterlijn waar ze nu ligt. De stranden, duinen en dijken worden hierbij verhoogd, gelijklopend met de stijgende zeespiegel.
- Verschuif de hoog- en laagwaterlijn 100 meter in de zee. Dat gebeurt door grote zandaanvullingen. Dat creëert ruimte om bijkomende dijken of duinen aan te leggen.
- Dit alternatief houdt het midden tussen de twee voorgaande. In de eerste fase worden dijken, duinen en stranden verhoogd naargelang de zeespiegel stijgt. Vanaf een bepaalde stijging zal de hoog- en waterlijn ook richting de zee verschoven worden.
Er lagen nog andere alternatieven op tafel, zoals een eilandboog, maar die worden als weinig realistisch of zinvol gezien.
Vlaamse havens
Voor de vier kusthavens worden bijkomende sessies voorzien om plannen uit te werken. De havens van Zeebrugge, Blankenberge, Oostende en Nieuwpoort zijn niet enkel gebaat bij kustbescherming en waterkering. Voor hen zijn er bijkomende uitdagingen. Dat gaat onder andere over het afwateren van water uit het binnenland naar de zee, maar ook hoe ze optimaal kunnen functioneren met een stijgende zeespiegel. Verder moet gekeken worden hoe de kustbescherming die opgebouwd moet worden, de werking van de havens niet zal belemmeren.