Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts heeft een akkoord op zak over de allereerste Vlaamse spoorinvesteringen. De Vlaamse Regering legt voor de eerste keer ooit geld op tafel om prioritaire spoorprioriteiten te cofinancieren. Concreet zal Weyts 100 miljoen euro Vlaams geld investeren in 11 spoorprioriteiten. De Werkvennootschap zal namens Vlaanderen de werken van de NMBS en Infrabel opvolgen. “Vlaanderen krijgt in ruil voor de cofinanciering voor het eerst reële beslissingsmacht over het spoor”, zegt Weyts. “Wij betalen én bepalen”.
Investeren om files te verminderen
Het filerecord wordt in Vlaanderen elk jaar een beetje scherper gesteld. Files verlammen mens, milieu en economie. De Vlaamse Regering investeert daarom meer dan ooit in de alternatieven voor de (vracht)wagen. Vlaanderen kijkt daarbij ook naar de NMBS en Infrabel, die onder federale bevoegdheid vallen. Het treinnet blijft immers de ruggengraat van het openbaar vervoer en het goederenvervoer per spoor heeft het potentieel om nog meer vrachtwagens van de weg te halen.
Weyts heeft nu een samenwerkingsakkoord over spoorinvesteringen met de federale overheid. Vlaanderen komt over de brug met 100 miljoen euro, die verdeeld wordt over de 11 prioritaire spoorprojecten die al sinds 2013 door de Vlaamse Regering bepleit worden bij de federale overheid. Het is de eerste keer dat Vlaanderen zelf zal investeren in spoorweginfrastructuur. “Het is voor mij niet evident dat Vlaanderen gaat betalen voor een federale bevoegdheid, maar nood breekt wet”, zegt Weyts. “We kunnen niet blijven wachten op deze investeringen. Dankzij de cofinanciering kunnen we sneller gaan. Vlaanderen kiest voor het eerst zelf welke spoorwerken prioritair zijn, ziet toe op de uitvoering en versnelt met eigen middelen de realisatie”.
Afspraken
Er zijn duidelijke afspraken gemaakt over de samenwerking tussen het Vlaamse en federale niveau. De Vlaamse cofinanciering wordt gespreid tussen nu en 2025: het investeringsritme komt al dit jaar op gang en wordt in de komende jaren stap voor stap opgevoerd: zo is er 7 miljoen voorzien in 2019, 17 miljoen in 2020 en 26 miljoen in 2021 én 2022. De Vlaamse bijdrage is ook duidelijk afgetopt: bij oplopende kosten zal de federale overheid, Infrabel of de NMBS geen extra geld kunnen eisen van de Vlaamse overheid. De juridische aansprakelijkheid voor de realisatie van de spoorinfrastructuur blijft volledig federaal, maar het Vlaamse vehikel ‘De Werkvennootschap’ – dat grote mobiliteitsprojecten voor Vlaanderen coördineert – zal alle werken wel mee opvolgen en waken over de afgesproken timing.
“Ik geef geen blanco cheque”, zegt Weyts. “We hebben nu afspraken op papier over wat, waar en wanneer. De Werkvennootschap zal toezien op de goede besteding van de Vlaamse investeringsmiddelen”.