De Stad Antwerpen en de Stad Brugge zijn tot een akkoord gekomen om hun respectievelijke havens te laten samengaan. Het tweestedenakkoord betekent het officiële startschot voor een eenmakingstraject dat naar verwachting een jaar in beslag zal nemen. Daarna zullen de havens verdergaan onder de naam ‘Port of Antwerp-Bruges’. Op die manier versterken de havens hun positie in de wereldwijde logistieke keten en wordt de duurzame groei bestendigd. Daarnaast zal de eengemaakte haven beter bestand zijn tegen de uitdagingen van de toekomst en het voortouw nemen in de transitie naar een koolstofarme economie. Zo wil Port of Antwerp-Bruges de eerste wereldhaven worden die economie, mens en klimaat verzoent.
Samen bouwen aan de wereldhaven van de toekomst
De gezamenlijke positie van de havens van Antwerpen en Zeebrugge in de wereldwijde logistieke keten krijgt een belangrijke duw in de rug. Zo wordt de eengemaakte haven de belangrijkste containerhaven (157 miljoen ton/jaar), een van de grootste breakbulkhavens en de grootste haven voor overslag van voertuigen in Europa. Daarnaast zal de haven meer dan 15% van de totale doorvoer van gas in Europa voor haar rekening nemen en uiteraard blijft het ook de belangrijkste chemische hub van Europa. Tot slot wordt het de grootste cruisehaven van de Benelux. Met een totale doorvoer van 278 miljoen ton per jaar bestendigt de eengemaakte haven haar wereldwijde toppositie.
Het samengaan is echter meer dan een verhaal van tonnen en volumes. De ambitie is om de eerste wereldhaven te worden die economie, mens en klimaat verzoent. Het eenmakingsproject is gebaseerd op het creëren van meerwaarde voor de omgeving in Antwerpen en Zeebrugge, voor klanten en stakeholders, maar ook voor de rest van Vlaanderen. In een gezamenlijk plan definieerden beide havens drie strategische prioriteiten:duurzame groei, weerbaarheid en leiderschap in de energie- en digitale transitie.
Duurzame groei: “Samen kunnen we meer doen”
Port of Antwerp-Bruges combineert het beste van twee werelden en zet in op de sterktes van beide sites. De havens van Antwerpen en Zeebrugge zijn in hoge mate complementair: zo is Antwerpen sterk in de trafiek en opslag van containers, breakbulk en chemische producten, terwijl Zeebrugge een belangrijke haven is voor ro/ro-verkeer, containerbehandeling en de overslag van vloeibaar aardgas. Door nauwer samen te werken wordt de duurzame groei van zowel het individuele als het gezamenlijke marktaandeel van beide havens bestendigd.
Om de meerwaarde van een eengemaakte haven zo goed mogelijk te benutten, trekt Port of Antwerp-Bruges de kaart van de interconnectiviteit. Zo zal het goederenspoorvervoer tussen de twee sites worden gebundeld, wordt de estuaire vaart (door binnenschepen op de Noordzee) geoptimaliseerd en staat ook een verbinding via pijpleidingen op de prioriteitenlijst.
De voorziene strategische investeringen, zoals de nieuwe zeesluis in Zeebrugge en de extra containercapaciteit in Antwerpen, worden verdergezet. Toekomstige investeringen zullen vanuit een eengemaakte bedrijfsvoering worden beoordeeld, zodat die beide havenplatformen ten goede komen en zodat de haven kan blijven tegemoetkomen aan de verwachtingen van haar klanten.
Weerbaarheid: “Samen staan we sterker”
Door hun krachten te bundelen zullen de havens van Antwerpen en Zeebrugge beter bestand zijn tegen de uitdagingen van de toekomst. Deze weerbaarheid is essentieel voor de welvaart en het welzijn van onze samenleving en voor de toekomst van onze economie.
Port of Antwerp-Bruges put uit de middelen, kennis en het talent van de teams in Zeebrugge en Antwerpen. In de nabije toekomst zal een eengemaakte organisatiestructuur en manier van werken worden ontwikkeld, met respect voor elkaars DNA en bedrijfscultuur. Over de leiding en het bestuur van Port of Antwerp-Bruges zullen samen transparante afspraken voor de langere termijn worden gemaakt.
De haven wil zoveel mogelijk synergieën tot stand brengen, verder timmeren aan het ruime maatschappelijke draagvlak voor de motor van de Vlaamse economie en haar positie als logistiek, maritiem en industrieel centrum versterken. Niet alleen in Vlaanderen en België, maar ook op Europees niveau en wereldwijd.
Leiderschap in de energie- en digitale transitie: “Samen kunnen we nog beter doen”
De eengemaakte haven zal ook sneller en beter kunnen inspelen op maatschappelijke en technologische ontwikkelingen zoals energietransitie, innovatie en digitalisering.
Zowel in Antwerpen als in Zeebrugge stond duurzaamheid al centraal in de strategische koers, maar Port of Antwerp-Bruges legt de lat nog hoger. De combinatie van de Antwerpse industriële cluster en de Zeebrugse kustligging vormt een unieke opportuniteit om de toekomstige energie-uitdagingen in Vlaanderen en de ruimere regio aan te gaan. Zo wil Port of Antwerp-Bruges de Europese leiderspositie innemen als importhub van groene waterstof en een actieve voortrekker zijn van de waterstofeconomie. Daarnaast zet de haven, in samenwerking met haar industriële en maritieme klanten, verder in op koolstofreductie en onderzoek naar de toepassing van CCUS (Carbon Capture, Utilisation & Storage) als bijdrage in de transitie naar een koolstofarmere haven.
Tot slot biedt Port of Antwerp-Bruges ijzersterke troeven op het vlak van innovatie endigitalisering om de logistieke keten efficiënter, betrouwbaarder en veiliger te maken.
De transactie is onderworpen aan een aantal gebruikelijke opschortende voorwaarden, waaronder de goedkeuring van de Belgische mededingingsautoriteiten. Beide partijen streven ernaar de transactie in de loop van 2021 af te ronden.
Annick De Ridder, havenschepen van Antwerpen en voorzitter van de raad van bestuur van het Antwerpse Havenbedrijf:“We zijn trots op dit historische akkoord, dat een langverwachte eenmaking bezegelt. Met deze samenwerking zijn we op weg om de wereldhaven van Europa te worden en versterken we tevens onze positie als belangrijkste containerhaven in tonnen, sterke ro/ro-haven en een van de grootste breakbulkhavens in Europa. Zo worden we nog aantrekkelijker voor bestaande klanten, voor nieuwe investeerders en voor alle andere mogelijke stakeholders, en zijn we onbetwistbaar dé economische motor van Vlaanderen. De ambitie van het samengaan van de havens gaat uiteraard nog verder dan tonnen en TEU’s. Zo kunnen we nog meer inzetten op de transitie naar een koolstofarme economie en op de verdere digitalisering van de logistieke keten. De havens van Zeebrugge en Antwerpen zijn sterk complementair en samen zijn we beter bestand tegen externe uitdagingen.”
Dirk De fauw, burgemeester van Brugge en voorzitter van het havenbestuur Zeebrugge:“We kijken ernaar uit om de krachten te bundelen met de haven van Antwerpen en zo samen onze positie als belangrijkste toegangspoort tot Europa te versterken. Zeebrugge is ’s werelds grootste automotive hub, een toonaangevende ro/ro-haven en een ervaren state-of-the-art aardgashub. Door onze sterktes te combineren met de kwaliteiten van Antwerpen kunnen we meer én beter doen. Dit doen we in het belang van en met aandacht voor onze havengemeenschap, onze stad en onze regio. We versterken onze gezamenlijke economische en internationale positie en creëren tegelijk meerwaarde voor de brede samenleving.”