De transitie naar een circulaire en koolstofarme economie is een van de strategische prioriteiten van het Havenbedrijf Antwerpen. In dat kader wordt continu gezocht naar innovatieve concepten op het vlak van duurzaamheid, om deze transitie te kunnen verwezenlijken. Deze week werd in dit kader een hydroturbine geplaatst in de Kallosluis om het opwekken van energie uit waterstroom te testen. De doelstelling is om met behulp van deze vooruitstrevende techniek alle sluizen in de haven op termijn energieneutraal te maken.
Energieneutrale sluis
De haven van Antwerpen telt momenteel zeven zeesluizen, waar dagelijks een grote hoeveelheid water wordt versast. Om te testen hoe deze waterstroom ingezet kan worden om elektriciteit op te wekken, heeft het Havenbedrijf Antwerpen deze week een hydroturbine met een theoretisch vermogen van 100kW geplaatst in de Kallosluis. Het Vlaamse mechanisch constructiebedrijf De Meyer – in samenwerking met Water2Energy – ontwikkelde een turbineconcept dat optimaal is afgestemd op de specifieke omgevingsomstandigheden en waarvoor onder andere Virtual Reality werd ingezet. Bij dit ontwikkelingstraject kon het bedrijf beroep doen op innovatiesteun van Vlaio. De Meyer stond daarna ook in voor de bouw en de installatie van de waterturbine.
Matthias Lootens, onderhoudsingenieur bij Havenbedrijf Antwerpen: “De turbine heeft een verticale as van 15 meter lang die in een waterafvoerkanaal werd geplaatst en daar gebruikt maakt van de kracht van de waterstroom om energie op te wekken. Het is de eerste keer dat een dergelijk systeem wordt geïmplementeerd op een zeesluis. Waterstroming zorgt voor extra uitdagingen, zoals slibafzetting, maar het is ons gelukt om de hydroturbine succesvol te plaatsen en we zijn nu volop bezig met de testen.”
Het gaat om een eerste proeffase tot eind januari 2019, om het elektrisch potentieel vermogen van deze techniek te meten. Na afloop van deze testfase volgt een evaluatie en indien de testen succesvol zijn, is de volgende stap om de hydroturbine door middel van een generator met het elektriciteitsnet te verbinden. De Kallosluis heeft een jaarlijks verbruik van ongeveer 500 MWh. De testen zullen uitwijzen hoeveel energie er precies kan worden opgewekt, en dus hoeveel turbines er moeten worden ingezet om, tegen 2020, de Kallosluis volledig op de kracht van waterstroom te laten werken en daarmee energieneutraal te maken. Vervolgens kan dan worden uitgebreid naar de andere 6 sluizen in de haven.
Transitie naar duurzame haven
De test met de hydroturbine is een concreet voorbeeld van de innovatieve concepten die het Havenbedrijf initieert in het kader van de duurzame transitie van de haven, één van de strategische doelstellingen van het Havenbedrijf.
Piet Opstaele, Innovation Enablement Manager bij Havenbedrijf Antwerpen: “Samen met de hele havengemeenschap bouwen wij aan een duurzame haven. Energietransitie speelt daarin een cruciale rol, maar is ook een grote uitdaging. Met deze hydroturbine testen we een unieke en vooruitstrevende techniek om energieverbruik op te wekken uit duurzame bronnen. Op termijn is het onze doelstelling om alle sluizen in de haven volledig energieneutraal te maken door middel van het gebruik van waterkracht. Dit betekent een jaarlijkse energiebesparing van 1500 MWh, wat overeenkomt met het jaarlijks verbruik van 425 gezinnen. Deze test zal ons belangrijke inzichten geven om hier in verdere en concrete stappen te kunnen zetten.”