Collect&Go, de online boodschappendienst van Colruyt Group, test momenteel de technologie van een gloednieuwe innovatie: een onbemand voertuig dat werd ontwikkeld door het Ests bedrijf Clevon en dat bediening op afstand combineert met een geavanceerde automatische piloot. Bedoeling is na te gaan wat een dergelijke wagen kan betekenen voor Collect&Go in een snel veranderende e-commerce context. Het zelfrijdende voertuig gaat vandaag, van op afstand bestuurd, voor het eerst de openbare weg op. Het zal daarbij een traject van 4 kilometer afleggen, van het distributiecentrum naar het afhaalpunt van Collect&Go in Londerzeel. Dat is meteen het langste traject dat ooit in België werd afgelegd door een onbemand voertuig.
Focus op innovatie: grondig testen van een bijzondere technologie
De eerste testritten met de onbemande wagen CLEVON 1, een technologisch hoogstandje ontwikkeld door het Ests bedrijf Clevon, gebeurden de voorbije weken op de parking van het distributiecentrum in Londerzeel. Vandaag volgt een test waarbij het onbemande voertuig een levering verzorgt naar het Collect&Go-afhaalpunt van Londerzeel. Met een rit van zo’n 4 kilometer, is dat meteen het langste traject op de openbare weg in België voor een toestel dat vanop afstand bestuurd wordt. Kim Vancauwenberghe, Managing Director van Colruyt Group Smart Technics geeft aan: “We willen in deze eerste fase vooral de technologie testen, bestuderen wat het voertuig nu al kan en bekijken hoe we samen met de lokale en federale overheid niet enkel een veilig, maar ook ecologisch transport kunnen voorzien op de openbare weg in een stadsomgeving. De tests leveren niet enkel bruikbare inzichten op voor de online boodschappendienst Collect&Go. Ook andere formules van onze groep volgen de studie met veel interesse.”
Het innovatieteam van Smart Technics is de drijvende kracht achter andere recente innovaties binnen Colruyt Group. Denk maar aan OKay Direct, een innovatief 24/7 geautomatiseerd winkelconcept en de Smart Fridges, de slimme verkoopautomaten uitgebaat door Solucious en terug te vinden in alle fitnessruimtes van Jims. Het innovatieteam zal het vanop afstand bestuurde, onbemande voertuig dan ook grondig testen alvorens uitspraken te doen over de inzetbaarheid voor ‘last mile delivery’ in steden.
E-commerce is een snelgroeiende en competitieve markt die wereldwijd inspeelt op de trend van ecologisch elektrisch transport in dichtbevolkte gebieden. Ook Colruyt Group ziet opportuniteiten. Zeker voor Collect&Go dat als marktleider in België in juni 2022 gestart is met thuislevering in steden. Daarom werd bewust gekozen voor een test met een compacte, volledig elektrische wagen die voldoende opbergruimte heeft en afgesloten kan worden met een cijfer- of QR-code.
Langste traject in België
Met de testrit van dit onbemande elektrische voertuig op de openbare weg heeft Collect&Go een primeur te pakken. In België is het de eerste keer dat een wagen zonder fysieke chauffeur aan boord de baan op gaat. Bij eerdere testen met onbemande voertuigen was er wel nog steeds iemand aan boord. Uiteraard wordt deze rit in alle veiligheid georganiseerd: waar de CLEVON 1 tijdens de test op de parking van Collect&Go helemaal autonoom rijdt, wordt het voor de rit op de openbare weg vanop afstand bestuurd door een operator. Ook de burgemeester van Londerzeel en de lokale politiediensten zijn nauw betrokken bij dit pilootproject. Zij staan in voor de veiligheid en begeleiding langs het traject. Conny Moons, burgemeester van Londerzeel benadrukt: “Als burgemeester van Londerzeel ben ik enorm fier dat onze gemeente kan bijdragen aan dit technologisch hoogstandje. Met het hele gemeentebestuur dragen we innovatie hoog in het vaandel, en stimuleren we graag projecten die daarrond werken. Collect&Go is een vaste waarde in onze regio geworden sinds de opening van het distributiecentrum, dus het plaatje klopt wel voor ons”.
Sander Sebastian Agur, CEO van Clevon, heeft er alle vertrouwen in dat de test ook in België vlot zal verlopen: “Ons autonoom rijdend voertuig van de derde generatie, CLEVON 1, heeft de nodige vergunningen om op de openbare weg te rijden in Estland en Litouwen. In de Verenigde Staten en vele andere Europese landen zijn vergunningsaanvragen in behandeling. Onze onbemande, volledig elektrische voertuigen rijden al 2,5 jaar in het stadsverkeer met een onberispelijke veiligheidsreputatie, wat bewijst dat de technologie functioneel en veilig is voor iedereen in de buurt.”
Daarnaast was er een vergunning nodig van de FOD Mobiliteit om een zelfrijdende wagen op de openbare weg te laten rijden, zelfs als het om een goed begeleide test gaat. VIAS, het Belgisch instituut voor verkeersveiligheid, bracht daartoe alle mogelijke risico’s in kaart. Colruyt Group, de lokale en federale overheid lieten daarmee niets aan het toeval over. Met de vergunning van de FOD Mobiliteit en de verzekering bij AG, op zak, is de van op afstand bestuurde wagen vandaag klaar voor de ‘maiden voyage’ in Londerzeel, mits escorte.
Georges Gilkinet, federale minister van Mobiliteit, voegt toe: “Zelfrijdende auto’s zijn een extra mobiliteitskeuze, die een nuttige aanvulling kan vormen op het bestaande openbaar vervoer. Samen met de gewesten en de sector wil ik een regelgevend kader vaststellen voor de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s. Daarom steunen we deze tests. Voor de logistieke sector heeft de zelfrijdende auto een interessant potentieel, maar het is niet de enige optie die voor de toekomst verder moet worden ontwikkeld. Ook bakfietsen voor de laatste kilometers of het spoor voor lange afstanden hebben nog veel potentieel als competitieve vervoersoplossingen. Een zelfrijdende auto staat in de file immers net zo goed stil als een klassieke wagen.”
Voor het voertuig werd een aansprakelijkheidsverzekering afgesloten bij AG, dat eerder al ervaring opdeed met dergelijke projecten. Edwin Klaps, managing director Non-life: “AG wil een belangrijke rol spelen in de mobiliteit van de toekomst. Deze nieuwe fase van autonome voertuigen is voor ons een goede opportuniteit om nieuwe evoluties van dichtbij op te volgen, er ervaring mee op te doen en data te verzamelen die we kunnen inzetten in de evaluatie van de risico’s. Vandaar onze rol als verzekeraar in dit project”.
Hoe werkt het: vernuftige technologie uit Estland
Het CLEVON 1 voertuig werkt op basis van vision technology, machine learning en sensoren. In een geschikte gecontroleerde omgeving kan het voertuig, dat tot ongeveer 50 km/u kan rijden (met de huidige afspraak om het voor de eerste testfase onder de 25 km/u te houden), in de automatische pilootmodus worden gebruikt. Hierbij zal het voertuig een groot aantal algemene rijtaken autonoom uitvoeren, waarbij de teleoperator te allen tijde toezicht houdt op het voertuig. De teleoperator kan ook op elk moment de controle over het voertuig overnemen om het hoogste niveau van veiligheid te waarborgen.
Om de omgeving te observeren maakt de CLEVON 1 gebruik van drie camera’s vooraan, twee zijcamera’s en een camera aan de achterzijde. Naast de camera’s is het voertuig ook uitgerust met korte- en langeafstandsradars die afstanden kunnen meten, en “obstakels” zoals auto’s, fietsers en voetgangers kunnen herkennen en identificeren. Op die manier heeft het een duidelijk zicht op zijn omgeving en kan het mogelijke botsingen in het verkeer voorspellen en dus vermijden. Clevon maakt gebruik van meerdere diepe neurale netwerken die camera- en radarinformatie samenvoegen, waardoor de voertuigen de dynamische omgeving kunnen waarnemen en identificeren. Het technische team in Estland ontwikkelt en verbetert het voertuig voortdurend, zodat in de toekomst één teleoperator vijf tot tien voertuigen tegelijk kan besturen.
