Vlaams minister Ben Weyts (Mobiliteit en Openbare Werken) en de Nederlandse minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) ondertekenden op donderdag 5 februari 2015 het ‘Verdrag tussen Nederland en Vlaanderen voor de aanleg van de Nieuwe Sluis Terneuzen’. Het Havenbedrijf Gent is uiterst opgetogen met dit historische moment. De Nieuwe Sluis Terneuzen verbetert immers de toegang tot de havens van Gent en Terneuzen. Bovendien zorgt de nieuwe sluis voor een vlotte doorgang van binnenvaartschepen tussen Nederland, België en Frankrijk. Verwacht wordt dat de sluis in 2021 klaar is. De bouw van de nieuwe sluis is voor het Havenbedrijf Gent de grootste investering in haveninfrastructuur ooit.
Deze nieuwe sluis is van belang voor zowel Vlaanderen als Nederland. Ze zorgt voor een verbetering van de maritieme toegang tot de havens van Gent en Terneuzen en ook voor minder wachttijden voor de binnenvaart. Bovendien worden met de vergroting van de totale capaciteit van het sluizencomplex de corridormogelijkheden richting Frankrijk verbeterd. Dit komt de economieën van Vlaanderen en Nederland en van de Kanaalzone Gent-Terneuzen ten goede. Daarnaast draagt de Nieuwe Sluis Terneuzen bij tot de verbetering van de luchtkwaliteit omdat schepen minder lang moeten wachten om erdoor te kunnen.
Gent ligt als multimodale haven op het kruispunt van de Europese binnenwateren, snelwegen en spoorwegen. De nieuwe sluis is dan ook cruciaal om de haven van Gent te doen groeien, verder te ontwikkelen, haar internationale positie te versterken, nieuwe tewerkstelling te creëren en investeerders aan te trekken. Bovendien komt de realisatie van de sluis de samenwerking tussen het Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports (havens van Terneuzen en Vlissingen) ten goede.
De ondertekening van het sluisverdrag vond plaats op het sluizencomplex in Terneuzen, in aanwezigheid van onder meer de voorzitter van het Havenbedrijf Gent Mathias De Clercq en CEO Daan Schalck, de burgemeester van Terneuzen Jan Lonink en vertegenwoordigers van enkele bedrijven die het sluizencomplex veelvuldig gebruiken.
Voor post-Panamaschepen
De Nieuwe Sluis Terneuzen zal een sluis worden die in grote lijnen net zo lang en breed wordt als de vernieuwde sluizen op het Panamakanaal. De nieuwe sluis met als afmetingen 427 meter lengte, 55 meter breedte en 16,44 meter diepte zal binnen het bestaande sluizencomplex in Terneuzen worden gerealiseerd. Ze komt op de plaats waar nu de Middensluis – een van de drie bestaande sluizen – ligt.
Financiële reserves voor grootste investering in haveninfrastructuur ooit
De aanleg van de sluis kost naar verwachting 920 miljoen euro. De kosten voor het onderhoud voor 30 jaar worden geraamd op 75 miljoen euro. Nederland betaalt 155 miljoen euro. Vlaanderen draagt de overige kosten. Van de Nederlandse bijdrage neemt de Zeeuwse regio 10 miljoen euro voor zijn rekening. Aan Vlaamse zijde neemt het Havenbedrijf 15% op zich. Afhankelijk van de raming en de Europese subsidies zal deze bijdrage schommelen tussen 71 en 95 miljoen euro.
Om deze bijdrage te financieren, legt het Havenbedrijf in de financiële meerjarenplanning de nodige reserves aan. Bovendien zal de voorziene toetreding van de provincie Oost-Vlaanderen tot het bestuur van het Havenbedrijf voor bijkomende financiële middelen zorgen. Deze financiële bijdrage tot de bouw van de Nieuwe Sluis is voor het Havenbedrijf de grootste investering in haveninfrastructuur ooit.
Nederland en Vlaanderen zullen gezamenlijk bij de Europese Commissie een aanvraag indienen voor het verkrijgen van Europese Ten-T subsidies in het kader van de uitbouw van het trans-Europese vervoersnetwerk.
Klaar in 2021
Met de ondertekening van dit Verdrag wordt een cruciale volgende stap gezet om de Nieuwe Sluis Terneuzen te realiseren. Nu is het aan de parlementen van Vlaanderen en Nederland om het sluisverdrag te ratificeren. Vervolgens kan de voorbereiding van de bouw beginnen. De eerste spadesteek wordt in 2017 verwacht. In 2021 zouden de eerste schepen door de Nieuwe Sluis Terneuzen moeten varen.
Gentse haven goed voor 60.000 jobs
De Gentse haven is de tweede grootste economische zone in België. De haven staat voor 60.000 jobs, goed voor 13% van de tewerkstelling in de provincie Oost-Vlaanderen. Een 300-tal bedrijven in en rond de haven zorgen voor een toegevoegde waarde van 6,3 miljard euro. Gent creëert hierbij een toegevoegde waarde die per ton goederenoverslag tot driemaal hoger ligt dan bij de andere Vlaamse zeehavens. Gent kent jaarlijks tot 500 miljoen euro private (90%) en publieke (10%) investeringen in de maritieme en de niet-maritieme sectoren.
Kanaalzone Gent-Terneuzen
Het Kanaal Gent-Terneuzen is 32 kilometer lang. 17 kilometer hiervan ligt op Nederlands grondgebied en 15 kilometer ligt in Vlaanderen. In 2013 maakten 65.000 schepen gebruik van de sluizen in Terneuzen.