Met de Green Deal zal de transportsector zijn CO2-emissies radicaal moeten verlagen. Meestal denkt men in de richting van de elektrische truck om dat doel te bereiken. Toch is er vandaag al een oplossing: de biodiesel HVO, die gemaakt wordt uit afvalstoffen. Hiermee vermindert de uitstoot van CO2 met bijna 90% in vergelijking met de ‘fossiele’ diesel. Enkele bedrijven zetten al HVO in. Ook de gemeente Bornem heeft ervoor gekozen. De enige rem is vandaag de prijs, die beduidend hoger is van die van de fossiele diesel. Maar daar zal naar verwachting verandering in komen.
Hydrotreated Vegetable Oil (HVO) is een biodiesel van de tweede generatie: die wordt gemaakt uit afvalstoffen en vetten uit de voedingsindustrie (dus niet uit voedingsgewassen zoals koolzaad- of palmolie). Het is vandaag de meest duurzame brandstof voor dieselvoertuigen op de markt, met maar liefst 89% minder uitstoot van CO2, 30% minder fijnstof en 9% minder stikstofoxide in vergelijking met gewone diesel.
Een belangrijk voordeel van HVO is dat het een zogenaamde ‘drop-in’ product is. “Men kan die in nagenoeg elke moderne vrachtwagen tanken, zonder aanpassingen aan de dieselmotor. Bijkomend voordeel: de onderhoudsintervallen blijven ongewijzigd. HVO kan puur worden gebruikt of in een mengeling met fossiele diesel. Raakt de tank van de truck leeg, dan kan men gewone diesel tanken. De meeste truckfabrikanten hebben overigens al hun goedkeuring gegeven voor het gebruik van HVO in hun dieselmotoren”, zegt Michiel Kuijs, managing director van DAF Trucks België/Luxemburg.
“HVO aanbieden in onze tankstations is voor ons een manier om bij te dragen aan de transitie naar een fossielvrije mobiliteit en om te beantwoorden aan de vraag van onze klanten naar milieuvriendelijke brandstoffen. Met HVO zijn de grootste problemen qua vervuiling al opgelost. Dit geeft de dieselmotor een nieuwe toekomst”, stelt Dirk Maes, CEO van Maes Energy & Mobility. Deze brandstoffenverdeler opende recentelijk twee HVO-tankstations, in Londerzeel en Puurs.
Steeds meer belangstelling
“Maes Energy & Mobility leverde al HVO in bulk bij een paar vervoerders zoals Snel Logistic Solutions uit Deinze en Tailormade uit Gent (zie verder). We zien dat de belangstelling voor deze brandstof bij de vervoerders toeneemt onder andere omdat steeds meer opdrachtgevers van hen verwachten dat ze hun CO2-emissies verlagen. Aardgas – CNG en LNG – maakt een eerder geringe vermindering van de uitstoot mogelijk en is een dure technologie. Het aanbod van elektrische trucks is voorlopig nog schaars en ze hebben grote beperkingen op gebied van gewicht en actieradius. Met HVO kunnen ze zonder investering in technologie hun milieudoelstellingen halen”, voegt business development manager Hans Van Dam toe.
“Nu bieden we HVO in onze twee trucktankstations in Londerzeel en Puurs. Naarmate de vraag toeneemt, zullen we deze biodiesel ook aanbieden in vijftien van onze andere tankstations. Deze groei zou wel eens sneller kunnen zijn dan verwacht: onder meer aanbieders van ‘last mile’-diensten hebben interesse voor het gebruik van HVO in hun bestelwagens en lichte vrachtwagens”, zegt Hans Van Dam nog.
Prijs gaat dalen
De grootste rem op een bredere omschakeling van fossiele diesel naar HVO is de prijs. “HVO is vandaag in België 70% duurder dan diesel. Daar zijn drie hoofdredenen voor: biodiesel aanmaken uit afvalstoffen is momenteel duurder dan uit ruwe olie; in Noordwest Europa is er maar één producent zodat er quasi geen concurrentie is; en – in tegenstelling tot Nederland bijvoorbeeld – bestaan in ons land geen fiscale steunmaatregelen. Maar wij verwachten dat de prijs zal dalen. Omdat de vraag toeneemt tonen steeds meer oliebedrijven belangstelling. De productie zal stijgen en de concurrentie zal groeien”, zegt Hans Van Dam.
Fiscale stimulans
Volgens Dirk Maes zou België de fiscaliteit op de brandstoffen kunnen aanpassen om HVO te stimuleren. “Dat zou ons land helpen om de klimaatdoelstellingen te halen. Ik zie de regering de accijnzen niet verlagen, omdat er dan minder inkomsten zijn. Dat begrijp ik. Daarom formuleren we een voorstel om HVO te promoten op een begrotingsneutrale manier, via de zogenaamde ‘professionele diesel’. Vandaag krijgen de vervoerders een deel van de accijnzen terugbetaald. Men zou een formule kunnen uitdokteren waarbij men de teruggave voor fossiele diesel vermindert en die voor HVO opvoert. Met zo’n formule is dat voor de staat een nuloperatie maar voor het klimaat en het milieu een grote verbetering”, zegt hij.
“Als het prijsverschil geen 70% meer is maar 20 of 30%, dan zal de bal snel aan het rollen gaan”, voegt Hans Van Dam toe.
Ondanks de prijshandicap zijn er nu al bedrijven die uit milieubewustzijn overschakelen op HVO.
Snel Logistic Solutions
De HVO-pionier in België is Snel Logistic Solutions uit Deinze. Het bedrijf startte hier al in 2018 mee en heeft nu al 400.000 liter op de teller. “Wij zijn als vervoerders aan onszelf verplicht om duurzamer te werken. HVO is de ideale manier om de CO2-emissies van transport naar beneden te halen. Veel handiger dan gas en elektriciteit”, zegt zaakvoerder Gert Snel. “Bijna 20% van onze vloot rijdt nu op HVO, weliswaar vanuit ons filiaal in het Nederlandse Weert, waar we HVO tanken vanuit een home based tankstation. In Nederland zijn er meer tankstations die deze aanbieden. In België zijn het er voorlopig veel minder, zodat de omrijkosten een remmend effect hebben. Het feit dat Maes nu in Puurs en Londerzeel HVO beschikbaar heeft, opent meteen perspectieven voor ons bedrijf. Binnenkort rijden ook vrachtwagens van Snel op HVO in België”.
Volgens Gert Snel is het prijsverschil moeilijk integraal door te rekenen aan de klanten. “Door de transporten anders en beter te organiseren, kan dat al deels weggewerkt worden. Maar het is vooral een kwestie van ‘mindset’: door ecologische maximalisatie te combineren met economische maximalisatie, maak je je bedrijf future proof. Dat heeft op zijn beurt voordelen: je trekt betere mensen aan en uiteindelijk levert het betere contracten op”.
Tailormade Logistics
Tailormade Logistics uit Gent gebruikt HVO al een goed jaar voor een groot deel van zijn transporten. Het bedrijf investeerde zelfs in eigen HVO-tankstations in Gent en Ghlin (nabij Bergen). “Vijftig van onze vierhonderd vrachtwagens rijden vandaag met HVO. Dat is veel meer dan verwacht: veel klanten aarzelden aanvankelijk om samen met ons in de HVO-boot te stappen – de coronacrisis maakte hen voorzichtiger – maar vandaag merk ik dat hun milieubewustzijn groeit. Duurzaamheid krijgt steeds meer focus”, zegt zaakvoerder Bert Vandecaveye.
Hij ziet in de huidige omstandigheden vooral toepassingen in de stadsdistributie. “Hoewel de kostprijs van HVO op een jaar tijd met 30% is gedaald, is er in België nog steeds een aanzienlijke meerprijs tegenover diesel. In stadsdistributie en lokale transporten is het aandeel van de brandstof in de totale kostprijs proportioneel gering. Dus vind je in de distributie gemakkelijker klanten die bereid zijn om iets meer te betalen voor milieuvriendelijk transport dan in het internationaal vervoer. In die activiteit weegt de kost van de brandstof zwaarder door”, oordeelt hij.
Duvel Moortgat
Ook Duvel Logistics, de logistieke tak binnen brouwerij Duvel Moortgat, is op HVO overgeschakeld. “Sinds de opening van het HVO tankstation van Maes in Londerzeel tanken onze zes distributietrucks daar HVO. Ook onze vier ‘oudere’ vrachtwagens rijden ermee”, zegt logistiek manager Luk Renmans.
“Duvel Moortgat neemt belangrijke inspanningen op gebied van milieu en CO2-emissies. Zo zetten we ook de binnenvaart in en vermijden wij zoveel als mogelijk het leeg of onvolledig geladen rijden. We overwegen om elektrische vrachtwagens in te zetten, maar HVO biedt ons de mogelijkheid om snel te schakelen. Zo kunnen me milieuvriendelijk rijden zonder te moeten investeren in technologie”, aldus Luk Renmans.
Distrilog, Van Dievel en Roefs
Verschillende andere bedrijven grijpen de kans aan die de opening door Maes van de HVO-tankstations in Puurs en Londerzeel biedt om met deze biodiesel te rijden. Zo zetten ook Distrilog (distributie), Van Dievel (transport) en Roefs Group (industriële reiniging) nu ook op HVO in. Dat laatste bedrijf hanteert onder meer de ‘Lean & Green’-filosofie en de CO2-prestatieladder om invulling te geven aan duurzaam ondernemerschap. “Een van die initiatieven is het inzetten van HVO als brandstof voor onze voertuigen. En het leuke is, er is nu een tankstation vlak voor onze deur in Puurs”, stelt het bedrijf.
Gemeente Bornem
Niet alleen bedrijven maken de stap. Ook de gemeente Bornem besliste zopas om voluit voor HVO te gaan. Nicole Van Praet, schepen van Milieu (IedereenBornem): “Onze nieuwste DAF-vrachtwagen zal sowieso zuiver op HVO rijden. Hiervoor installeren we een tank op de terreinen van de technische dienst. Wij bekijken ook of onze oudere vrachtwagens in aanmerking komen, desgevallend in een ‘blend’ met traditionele diesel. Maar we gaan ervoor: met deze oplossing verlagen we de CO2-uitstoot drastisch. Dat HVO uit afval wordt geproduceerd, maakt deze brandstof nog aantrekkelijker, want zo is de cirkel rond”, zegt ze. “Hoewel Bornem een uitgestrekte gemeente is, rijden onze vrachtwagens weinig kilometers. De meerprijs speelt dan weinig mee. We hebben uitgerekend dat de brandstoffactuur amper 1.250 euro per jaar hoger is. Als je daarmee de emissies van CO2 en fijnstof drastisch verlaagt, dan is het een kleine prijs voor een beter klimaat en een gezondere lucht”.
Stefaan De Landtsheer, schepen van Lokale Economie (IedereenBornem) treedt haar bij: “Met deze beslissing geeft de gemeente Bornem een duidelijk signaal. Ik hoop dan ook dat kmo’s die weinig kilometers rijden dezelfde oefening zullen doen. Zonder te moeten investeren in technologie kunnen ze vandaag al quasi hetzelfde milieu-effect bereiken als met een elektrische vrachtwagen. Ik hoop dan ook dat Maes in zijn tankstation in Bornem snel ook HVO aanbiedt, zodat ze ons voorbeeld kunnen volgen”.
Beste alternatief voor diesel
Alle gebruikers zijn het erover eens dat HVO technologisch gezien een 100% betrouwbaar alternatief is voor diesel. “Het is een fantastisch product. Geen enkele vrachtwagen heeft met HVO ooit een probleem gehad. Het verbruik is zelfs iets lager”, zegt Gert Snel. “Zolang elektrisch rijden niet betaalbaar is en brandstofcellen op waterstof toekomstmuziek blijven, is HVO de ideale manier om ecologie en economie te verzoenen”, voegt Bert Vandecaveye toe.