De circulaire economie toepassen op de textielsector, de tweede meest vervuilende sector ter wereld, schept mogelijkheden voor Vlaanderen. Al is een duidelijk wetgevend kader en een systemische aanpak noodzakelijk om dit mogelijk te maken. Dat blijkt uit de resultaten van het VIL-project Cilotex, dat de logistieke voorwaarden in kaart heeft gebracht.
De keten van textielrecyclage moet kort worden en gericht op het maximaliseren van de waarde van de producten. Het VIL-project Cilotex heeft aangetoond dat chemische recyclage het mogelijk zal maken om de cirkel volledig rond te maken.
30 kilo afval wordt nieuw t-shirt
In het proefproject van VIL werd uit dertig kilo oude t-shirts via chemische recylage een nieuw t-shirt gemaakt . Chemische recycling is vrij nieuw en tevens de enige technologie die ‘vezel-tot-vezel’-recyclage zonder kwaliteitsverlies echt kan bereiken. Het is in staat om alle ongewenste bestanddelen te verwijderen zoals de kleurstoffen en katalysatoren. Op dit ogenblik worden er meestal mechanische recyclagetechnieken gebruikt, maar dit zorgt voor kwaliteitsverlies en dus minderwaardige vezels.
Digitaal paspoort voor kleding
Om textielrecyclage ook effectief mogelijk te maken moet de informatie over de samenstelling en de toestand van het textiel steeds beschikbaar zijn in een gestandaardiseerde vorm. Zowel de consument, als het collectiepunt en het sorteercentrum moeten deze informatie kunnen terugvinden. VIL heeft daarom gewerkt met een digitaal paspoort voor kledingstukken. Het digitaal paspoort is essentieel in de circulaire economie en bevat in de eerste plaats de productsamenstelling en informatie over het gebruik, onderhoud, herstel en recyclage.
Sam Elinck, Project Coördinator bij De Kringwinkel Antwerpen werkte mee aan het proeftraject: “Vandaag geraakt een groot deel van ons ingezameld textiel niet in onze winkels omdat de kwaliteit niet voldoet. Er ligt dus nog een groot potentieel in het hergebruik van de textielvezels. Binnen de kringloopsector lopen er hiervoor al verschillende onderzoekstrajecten. De moeilijkheid blijft om de juiste samenstelling van textiel te kennen. Momenteel staat deze informatie enkel op het waslabel, maar deze drager is onmogelijk als basis te gebruiken in sorteercentra. We geloven er in dat met digitale paspoorten, waarvan sprake binnen het VIL-project , we de juiste informatie krijgen om kledij op een meer efficiënte manier te verwerken.”
Opportuniteit voor Vlaanderen
De transitie naar een circulaire economie vraagt om een grondige aanpak van heel het huidige systeem dat vandaag is afgestemd op een lineaire economie.
Vandaag eindigt in Vlaanderen het grootste gedeelte kleding in de eigen verbrandingsovens, en een ander gedeelte in containers met een verre bestemming. De Europese Green Deal zet landen meer onder druk om van de circulaire industrie werk te maken. Hoewel het wettelijk kader in België tot hiertoe ontbreekt, hoeft dit niet noodzakelijk toekomstmuziek te zijn, aldus projectleider Jan Merckx: “De verschillende ingrediënten liggen reeds klaar zoals productpaspoorten, transparante ketens, een geharmoniseerd collectie- en sorteersystemen.. Hierdoor kan Vlaanderen de randvoorwaarden scheppen voor een noodzakelijke circulaire economie maar tevens een groeiende en lokale economie.”
Projectdeelnemers
Bel&Bo, Herwin (Kringwinkels), JBC, Malysse en Nike.
Dit project wordt gesteund door VLAIO, het Agentschap Innoveren en Ondernemen van de Vlaamse overheid.